معرفی گیاه "لی" یا "گالی" حصیربافی

Monday، ۱ Khordaad ۱۴۰۲

معرفی گیاه "لی" یا "گالی" حصیربافی

"لی" یا همان "گالی" گیاهی است که در کناره های تالاب و یا مکانهای باتلاقی و آبگیر نزدیک به دریا روییده می شود. این گیاه به خودی خود و بدون هیچ مراقبتی، به وفور و بدون هیچ هزینه ای قابل دسترس می باشد، که البته این از برکات و رحمت بی کران خداوند است. به مکانهایی که این گیاه با وسعت و تراکم بالا رشد می کند "لیجار" گفته می شود.

کیفیت "لی" بستگی به میزان رشد ارتفاع ، رنگ ، حجم و مرغوبیت جنس آن دارد.

گیاه "لی" کاربردهای بسیار زیادی در ساخت انواع صنایع دستی دارد و به عبارتی دیگر مواد اولیه ساخت صنایع دستی از جمله حصیر ، کلاه ، زنبیل ، سفره ، زیر انداز ، ساک ، زیردیگی ، جای نان ، گلدان و ... می باشد.

در فصل بهار و تابستان مردان روستا (و گاهاً بانوان) در سطح گسترده مشغول به بریدن و جمع‌ آوری و خشک کردن این گیاه می‌کنند و در فصل پاییز و زمستان زنان زحمتکش روستا به تولید محصولات صنایع دستی مشغول می‌شوند.

این محصولات به دلیل مرغوبیت و کاربردی بودن آنها نه تنها در بازارهای ایران بلکه با سفارش تجّار کشورهای حاشیه خلیج فارس به خارج از کشور نیز به صورت عمده صادر می‌شود و درآمدزایی خوبی دارد.

حصیربافی از جمله صنایع دستی بومی و اصیل استان گیلان است که از گذشته‌های دور تاکنون در نقاط مختلف این منطقه رواج داشته است. زنان بندرانزلی و حومه در بافت حصیر شهرت خاصی داشته‌ و حصیرهای این مناطق از مرغوبیت خوبی برخوردار است. در گذشته، این هنر از چنان مرغوبیتی برخوردار بود که برخی از تجّار در غازیان بیش از 100 خانوار حصیرباف داشتند و به تولید و بازرگانی این رشته می پرداختند. از آنجا که الیاف طبیعی به مرور زمان تجزیه می‌گردد، نمونه‌های قدیمی در دست نمی‌باشد. اما درکتب و مستندات برجای مانده به حصیربافی گیلان اشاره شده است. به عنوان مثال: جی گلاک در کتاب سیری در صنایع دستی ایران می نویسد: حصیرهای ساخت شمال طرح‌هایی هندسی دارند که از خود بافت نی طبیعی یک رنگ پدید می آیند.

نقل است که در گذشته گاهاً، روستاییان حصیر بافته را دورتادور خانه به حصار بیرونی بنا تکیه داده تا به دیگران نشان دهند که دختران دم بخت آنها این هنر را به خوبی می دانند و به عنوان یکی از امتیازات خانه‌داری، این صنعت دستی را همراه خود به خانه بخت برده و همینطور به فرزندان خود انتقال می دهند.